Domates üretimi, tarımsal faaliyetler arasında yüksek verimlilik ve kazanç potansiyeli sunmasıyla dikkat çeker. Ancak 2025 yılı itibarıyla artan girdi maliyetleri, iklim değişikliği ve enerji giderleri üretim maliyetlerini doğrudan etkilemektedir. Bu yazıda, güncel verilerle desteklenmiş domates üretim maliyetlerini ele alıyor, çiftçilerin planlama yaparken nelere dikkat etmesi gerektiğini detaylandırıyoruz.
Domates Üretiminde Gider Kalemleri Nelerdir?
Domates üretim maliyeti, birçok değişkenin toplamından oluşur. Gider kalemlerinin doğru belirlenmesi, kârlılık oranının hesaplanmasında büyük rol oynar. Bu bölümde, domates üretim sürecindeki ana gider kalemlerine odaklanıyoruz.
Tohum, Fideler ve Gübre Giderleri
Tohum seçimi veya hazır fide alımı, üretimin ilk aşamasında en önemli maliyet kalemidir. 2025 yılı itibarıyla kaliteli hibrit domates fideleri birim başına ortalama 3-5 TL arasında değişmektedir. Organik ve kimyasal gübre kullanımı da üretimin olmazsa olmazıdır.
Kullanılan Gübre Miktarı Ne Kadardır?
Dekar başına düşen gübre tüketimi yaklaşık 100-150 kg arasında değişmektedir ve bu, gübre çeşidine göre 2.500-4.000 TL arasında bir maliyet oluşturur.
Sulama ve Enerji Tüketimi
Domatesin düzenli sulamaya ihtiyaç duyması nedeniyle su temini, üretimde ciddi bir giderdir. Elektrikle çalışan sulama sistemlerinin artan enerji fiyatları nedeniyle toplam maliyetteki payı 2025 yılında %15’e kadar yükselmiştir.
Sulama Masrafı Ne Kadardır?
Bir dönüm arazide sezonluk sulama gideri 1.200-2.000 TL aralığındadır. Bu maliyet, kuraklık ve enerji tarifesine göre değişiklik gösterebilir.
İşçilik ve Tarımsal Faaliyetler
Domatesin dikimi, bakımı ve hasadı yoğun işçilik gerektirir. Özellikle elle yapılan budama ve toplama işlemleri, işçilik giderlerini artırmaktadır. 2025 verilerine göre günlük tarım işçisi ücreti 700-900 TL arasında değişmektedir.
Hasat Süreci Ne Kadar Sürer?
Bir dönüm domatesin hasadı, ortalama 3-5 gün sürmekte ve bu süreçte en az 3-4 işçiye ihtiyaç duyulmaktadır.
Domates Seracılığı ve Açık Alan Üretimi Arasındaki Farklar
Domates üretimi iki farklı yöntemle yapılabilir: seracılık ve açık alan üretimi. Bu iki üretim şekli arasında maliyet ve verimlilik bakımından önemli farklar vardır.
Serada Domates Üretmenin Avantajı Nedir?
Seralar, iklim koşullarını kontrol altında tutarak yıl boyunca üretim yapılmasını sağlar. Ancak ilk kurulum maliyeti oldukça yüksektir. Buna rağmen yüksek verim nedeniyle maliyetler zamanla amorti edilebilmektedir.
Serada Yetiştirilen Domates Kaç Kilo Verir?
Ortalama 1 dönüm seradan 6-8 ton domates alınabilirken, açık alanda bu rakam 3-5 ton arasında kalmaktadır.
Açık Alanda Domates Üretimi Neden Tercih Edilir?
Kurulum maliyeti olmaması nedeniyle küçük ölçekli çiftçiler tarafından tercih edilir. Ancak don riski, aşırı sıcaklar ve düzensiz yağışlar üretim üzerinde doğrudan etkilidir.
Açık Alan Üretiminde Riskler Nelerdir?
Açık alanda yapılan üretim; dolu, ani sıcaklık değişimi ve zararlı istilası gibi risklerle karşı karşıyadır. Bu da verimi ve kaliteyi doğrudan etkiler.
2025 Domates Üretim Maliyeti Ne Kadar?
2025 yılı itibarıyla 1 dönüm açık alanda domates üretim maliyeti, girdilere göre ortalama 15.000-18.000 TL aralığındadır. Serada bu rakam 25.000-30.000 TL’ye kadar çıkabilmektedir. Aşağıda güncel verilerle hazırlanmış bir karşılaştırma yer almaktadır.
Açık Alan ve Sera Üretimi Gider Karşılaştırması
| Gider Kalemi | Açık Alan (₺) | Sera (₺) |
|---|---|---|
| Fide ve Gübre | 4.000 | 6.000 |
| Sulama ve Enerji | 1.800 | 3.000 |
| İşçilik | 6.000 | 8.000 |
| İlaçlama ve Bakım | 2.000 | 3.000 |
| Genel Giderler | 2.000 | 4.000 |
| Toplam Maliyet | 15.800 | 24.000 |
Kârlılık Hesaplaması Nasıl Yapılır?
Kârlılık, toplam satış geliri ile üretim maliyeti arasındaki farkla hesaplanır. 2025 domates fiyatlarının ortalama 15-18 TL/kg seviyesinde olduğu düşünülürse, yüksek verimli bir üretimde ciddi gelir elde etmek mümkündür. Ancak zarar riskini azaltmak için maliyet hesaplamalarının doğru yapılması şarttır.
Dönüm Başına Ne Kadar Kazanç Sağlanır?
Ortalama verim ve fiyatlarla, açık alanda üretilen domateslerde net kâr 10.000-15.000 TL arasında, serada ise 20.000 TL’nin üzerinde olabilir.
Devlet Destekleri ve Teşvikler Var mı?
Tarım ve Orman Bakanlığı, üretimi teşvik etmek amacıyla domates üreticilerine destek ödemeleri sunmaktadır. Bu destekler; mazot-gübre desteği, sertifikalı tohum desteği ve sigorta teşviki gibi kalemlerden oluşur.
2025 Destek Tutarları Ne Kadar?
Dönüm başına ortalama 200-250 TL mazot-gübre desteği ve 100 TL tohum desteği sağlanmaktadır. Bu oranlar bölgeye ve başvuru şartlarına göre değişebilmektedir.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda “Domates Üretim Maliyeti 2025” ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
Domates üretimi 2025’te kârlı mı?
Doğru planlama, maliyet kontrolü ve verimli üretim yöntemleriyle 2025’te domates üretimi hâlâ kârlı bir yatırım olarak değerlendirilmektedir.
Domates üretimi için en uygun dönem nedir?
İklim koşullarına bağlı olarak açık alan üretimi için en uygun dikim zamanı mart-nisan ayları, seracılık içinse yılın her dönemidir.
1 dönüm domates serası ne kadar kazandırır?
Yüksek verim ve doğru bakım şartlarında, 1 dönüm sera yaklaşık 50.000 TL’ye kadar brüt gelir sağlayabilir.
Domates üretiminde en çok hangi gübre kullanılır?
Azot, fosfor ve potasyum içeren dengeli gübreler en çok tercih edilen çeşitlerdir.
Domates üretiminde hangi sulama sistemi kullanılır?
Damla sulama sistemi hem su tasarrufu sağlar hem de verimi artırır. 2025’te en yaygın tercih edilen sistemdir.
Devlet domates üreticisine destek veriyor mu?
Evet, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından domates üreticilerine çeşitli destek ödemeleri yapılmaktadır.
